Koncepcja domu pasywnego - charakterystyczne zalety oraz wady domu pasywnego 

Dom pasywny charakteryzuje się bardzo niskim zużyciem energii, osiągalnym poprzez odpowiednie jego zaprojektowanie w którym istotnymi czynnikami są:

• Bardzo dobra izolacyjność termiczna przegród
• Wysoka szczelność powietrzna
• Odpowiednie usytuowanie budynku
• Przemyślane systemy grzewcze, wentylacyjne uwzględniające rekuperację i odzysk ciepła/chłodu.

Dom pasywny pozwala na znaczne oszczędności oraz zapewnia wysoki komfort użytkowania. Budowę domu pasywnego należy traktować jako inwestycję w przyszłość dla naszych rodzin i planety.

O zaletach budowy domu na konstrukcji szkieletowej z wykorzystaniem płyt warstwowych dowiesz się tutaj: link

Co to jest dom pasywny? 

Pojęcie domu pasywnego odnosi się do budynków, które mają obniżone zapotrzebowanie na energetyczne, chodzi o ilość energii potrzebnej do ogrzania budynku. Szacuje się, że domy pasywne mogą zużywa maksymalnie ≤15 kWh/m²/rok. Domy pasywne, aby uzyskać taki wynik, muszą korzystać z zaawansowanych technologicznie rozwiązań, takich jak rekuperacja, pompy ciepła, energooszczędne okna i właściwa termoizolacja. Dla porównania typowe domy jednorodzinne zużywają średnio między 100÷150 kWh/m²/rok na samo tylko ogrzewanie.

Budynki pasywne - co je wyróżnia? 

Budynki pasywne wykorzystują energooszczędne rozwiązania, które minimalizują zużycie energii. Muszą być tak zbudowane, aby energia wytwarzana wewnątrz była zatrzymywana, dzięki szczelności budynku były minimalizowane jej straty. Kluczowe parametry domu pasywnego to doskonała izolacyjność przegród oraz wykorzystanie systemów rekuperacji. Dzięki temu, nawet w chłodnym klimacie, wnętrze domu pozostaje ciepłe bez potrzeby stosowania tradycyjnych systemów grzewczych. Optymalna orientacja domu względem stron świata oraz wysokiej jakości stolarka okienna to kolejne elementy wpływające na efektywność energetyczną. 

Dofinansowanie na dom pasywny - jak uzyskać wsparcie? 

Budowa domu pasywnego na etapie inwestycji może generować wyższe koszty niż w przypadku typowego budynku, dlatego warto poszukać dostępnych form dofinansowania. W Polsce istnieją programy, które oferują wsparcie finansowe dla inwestycji, których celem jest ograniczenie zużycia energii dla budynku. Dofinansowanie dla domów,  może pokryć część kosztów budowy, co czyni tę ekologiczną inwestycję bardziej dostępną. Warto zwrócić uwagę na programy takie jak „Czyste Powietrze” czy regionalne fundusze ekologiczne, które oferują atrakcyjne warunki dofinansowania oraz preferencyjne kredyty. Od września również rusza nabór wniosków w szóstej edycji programu „Mój Prąd”. Prosumenci będą mogli uzyskać z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) do 28 tys. zł dofinansowania na mikroinstalację fotowoltaiczną, magazyn energii elektrycznej i magazyn ciepła.

Izolacyjność przegród w domu pasywnym 

Izolacyjność przegród w domu pasywnym jest kluczowym elementem, który decyduje o jego efektywności energetycznej. Ściany, dach oraz podłogi powinny być wykonane z materiałów zapewniających wysoką izolacyjność termiczną, co za tym idzie obniżających straty ciepła i finalnie koszty ogrzewania. Dodatkowym zyskiem dla inwestora jest możliwość zastosowania znacznie mniej wydajnego źródła ciepła jak np. tańszej pompy ciepła oraz mniejszej instalacji solarnej. Izolacja domu pasywnego to inwestycja, która przynosi wymierne korzyści w postaci niższych rachunków za energię. 

Dobrze zaprojektowana izolacja przegród pozwala na utrzymanie stałej temperatury wewnątrz budynku, niezależnie od warunków zewnętrznych. Wykorzystanie nowoczesnych materiałów izolacyjnych, takich jak płyty z rdzeniem PIR znacząco wpływa na efektywność energetyczną domu oraz efektywnie obniżających grubość przegród dzięki niskiemu deklarowanemu współczynnikowi przewodzenia ciepła l_D .

Charakterystyczne cechy nowoczesnych domów pasywnych 

Nowoczesny dom pasywny charakteryzuje się minimalistycznym designem, dużymi przeszkleniami oraz zastosowaniem nowoczesnych technologii. Energooszczędne okna, pompy ciepła oraz rekuperacja w połączeniu z zaawansowaną izolacją sprawiają, że dom jest nie tylko estetyczny, ale i funkcjonalny. 

Charakterystyczne dla nowoczesnych domów pasywnych są także otwarte przestrzenie, które zapewniają lepszą cyrkulację powietrza i większy komfort użytkowania. Wiele z tych domów wykorzystuje naturalne materiały, takie jak drewno czy kamień, co nadaje im unikalny wygląd i podkreśla ich ekologiczny charakter. 

Technologia domów pasywnych - innowacyjne rozwiązania 

Technologia domów pasywnych obejmuje szereg innowacyjnych rozwiązań, takich jak systemy wentylacji nawiewno-wywiewnej z rekuperacją, hybrydowe źródła ciepła/chłodu a to wszystko połączone z afektywną obudową w postaci izolacji termicznej  o wysokiej sprawności. Dzięki temu dom pasywny jest energooszczędny i ekologiczny. Wykorzystanie nowoczesnych technologii, takich jak inteligentne systemy zarządzania budynkiem (BMS), pozwala na automatyczne sterowanie ogrzewaniem, wentylacją i oświetleniem, co dodatkowo zwiększa efektywność energetyczną. 

Ogrzewanie w domach pasywnych 

Ogrzewanie w domach pasywnych jest znacznie mniej energochłonne dzięki wykorzystaniu naturalnych źródeł ciepła, takich jak słońce, oraz nowoczesne systemy grzewcze, takich jak pompy ciepła. Energooszczędne okna i doskonała izolacja pozwalają na utrzymanie komfortowej temperatury przez cały rok. 

Pompy ciepła są jednym z najpopularniejszych systemów grzewczych w domach pasywnych. Dzięki nim można efektywnie odzyskiwać energię z otoczenia (powietrza, gruntu lub wody) do ogrzewania budynku. Dodatkowo, pompy ciepła mogą być zintegrowane z takimi systemami jak  rekuperacja ogrzanego powietrza, instalacja fotowoltaiczna, co jeszcze bardziej zwiększa efektywność energetyczną domu. 

Stolarka okienna w domach pasywnych 

Stolarka okienna w domach pasywnych odgrywa jedną z ważniejszych ról  w utrzymaniu wysokiej efektywności energetycznej. Okna do domów pasywnych muszą charakteryzować się niskim współczynnikiem przenikania ciepła, co zapewnia minimalne straty energii. Dla większości chłodnych klimatów oznacza to współczynnik U na poziomie 0,80 W/(m²K) lub niższym, przy wartości g wynoszącej około 50% (wartość g = całkowita przepuszczalność energii słonecznej, proporcja energii słonecznej dostępnej dla pomieszczenia).Wysokiej jakości energooszczędne okna, często wyposażone w potrójne szyby i specjalne ramy o wysokiej izolacyjności, są standardem w budownictwie pasywnym. Istotnym elementem jest również odpowiednie ich osadzenie z licowaniem po zewnętrznej stronie ściany lub nawet montaż na konsolach w warstwie izolacji. Dobrze zaprojektowane i zamontowane okna pomagają w maksymalnym wykorzystaniu naturalnego światła i ciepła słonecznego, co jest kluczowe dla utrzymania komfortu termicznego w domu pasywnym. Dzięki temu można znacznie obniżyć koszty ogrzewania i oświetlenia. W calu ochrony przed przegrzewaniem w okresie letnim na oknach południowych warto zamontować pochylne lamele obniżające zyski ciepła od słońca.

Wentylacja w budynkach pasywnych - rekuperacja i jej zalety 

Wentylacja w budynkach pasywnych jest realizowana za pomocą systemów nawiewno-wywiewnych z rekuperacją. Rekuperacja w domach pasywnych pozwala na odzysk ciepła i chłodu z wywiewanego powietrza, co zmniejsza zapotrzebowanie na energię do ogrzewania i chłodzenia oraz poprawia jakość powietrza wewnątrz budynku. Systemy wentylacyjne z rekuperacją są wyposażone w wymienniki ciepła, które pozwalają na przekazywanie ciepła z wywiewanego powietrza do powietrza nawiewanego, co znacząco zwiększa efektywność energetyczną. W domach pasywnych co najmniej 75% ciepła z powietrza wywiewanego jest ponownie przekazywane do powietrza świeżego za pomocą wymiennika ciepła. Dzięki temu, nawet w zimie, świeże powietrze wchodzące do domu jest już wstępnie ogrzane, co minimalizuje straty ciepła. Oczywiście jest wiele wariantów tego rozwiązania jednym z ciekawszych jest połączenie rekuperatora z gruntowym wymiennikiem ciepła.

Układ pomieszczeń w domu pasywnym 

Układ pomieszczeń w domu pasywnym powinien być przemyślany w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać naturalne źródła ciepła i światła. Otwarta przestrzeń, duże okna na południowej stronie oraz odpowiednie rozmieszczenie pomieszczeń pomagają w optymalizacji energetycznej budynku. 

Salon i inne pomieszczenia dzienne powinny być usytuowane na południowej stronie, aby korzystać z maksymalnej ilości światła słonecznego. Pomieszczenia takie jak sypialnie, kuchnia czy łazienki mogą być umieszczone na północnej stronie, gdzie naturalne ciepło słoneczne nie jest tak intensywne, co pomaga w utrzymaniu komfortu termicznego przez cały rok. 

Instalacje w domach pasywnych - nowoczesne technologie 

Instalacje w domach pasywnych obejmują zaawansowane systemy grzewcze, wentylacyjne i elektryczne. Ważnym elementem są również instalacje wspomagające, takie jak panele fotowoltaiczne czy kolektory słoneczne, które dodatkowo obniżają koszty eksploatacji domu. 

Panele fotowoltaiczne pozwalają na produkcję własnej energii elektrycznej z energii słonecznej, co może znacząco obniżyć rachunki za prąd. Kolektory słoneczne natomiast mogą być wykorzystane do podgrzewania wody użytkowej, co również przyczynia się do zmniejszenia zużycia energii. 

Test szczelności w domach pasywnych 

Test szczelności jest niezbędny w procesie budowy domu pasywnego. Pozwala on na wykrycie ewentualnych nieszczelności, które mogłyby prowadzić do strat ciepła i obniżenia efektywności energetycznej budynku. Dzięki testowi szczelności można upewnić się, że dom spełnia najwyższe standardy izolacyjności. 

Testy szczelności, znane również jako Blower Door Test, są przeprowadzane za pomocą specjalistycznego sprzętu, który tworzy różnicę ciśnienia między wnętrzem a zewnętrzem budynku. W ten sposób można dokładnie zmierzyć, ile powietrza przedostaje się przez nieszczelności w konstrukcji. Wyniki tego testu są kluczowe dla certyfikacji budynków pasywnych i nie powinny przekraczać N₅₀ ≤ 0,6 wymian na godzinę. 

Izolacja domu pasywnego - klucz do oszczędności 

Izolacja domu pasywnego to jeden z najważniejszych elementów wpływających na jego efektywność energetyczną. Wysokiej jakości materiały izolacyjne stosowane w ścianach, dachu i podłodze gwarantują minimalne straty ciepła i maksymalne oszczędności na ogrzewaniu oraz koszcie zainstalowanych urządzeń. 

Izolacja przegród domu pasywnego powinna zapewniać straty ciepła przez przegrody o maksymalnej wartości całkowitej dla ściany (uwzględniając mostki termiczne oraz poprawki) na poziomie nie większym niż U_C≤0,15 W/(m²K).

Takie wartości najczęściej jesteśmy w stanie uzyskać stosując dedykowane materiały do izolacji termicznej jak wełna mineralna, pianka poliuretanowa czy styropian grafitowy. Istotne jest aby wybierać materiały o najniższych deklarowanych współczynnikach przewodzenia ciepła l_D , która zapewni dobrą izolacyjność przy akceptowalnej grubości przegrody.

Ważne jest również, aby zwrócić uwagę na detale, takie jak izolacja termiczna fundamentów i miejsc trudnych do ocieplenia, które mogą być potencjalnymi miejscami strat ciepła. Przy tak ekstremalnie niskich parametrach każdy element w przegrodzie o wysokim wsp. Przewodzenia ciepła powinien być uwzględniony jak np. stalowe łączniki mechaniczne, pręty zbrojące, elementy mocujące itp.

Budowanie dom pasywny - krok po kroku 

Budowanie domu pasywnego to decyzja, która przynosi wiele korzyści zarówno pod względem finansowym, jak i ekologicznym. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii i odpowiedniej izolacji, dom pasywny charakteryzuje się niskim zużyciem energii, co przekłada się na niższe rachunki i większy komfort życia. 

Proces budowy domu pasywnego zaczyna się od starannego planowania i projektowania, uwzględniającego wszystkie aspekty związane z energooszczędnością. Następnie należy wybrać odpowiednie materiały i technologie, które zapewnią wysoką izolacyjność i szczelność budynku. Na każdym etapie budowy ważne jest również kontrolowanie jakości wykonania, aby upewnić się, że wszystkie elementy są zgodne z wymaganiami budownictwa pasywnego. Budowa domu pasywnego to inwestycja w przyszłość, która nie tylko przynosi oszczędności w postaci mniejszych rachunków za eksploatację, ale także nawiązuje do zrównoważonego budownictwa tak kluczowego dla środowiska. Dzięki rosnącej dostępności dofinansowań i nowoczesnych technologii, budowa domu pasywnego staje się coraz bardziej dostępna dla przeciętnego inwestora. 

Podsumowując, dom pasywny to nowoczesne rozwiązanie, które łączy w sobie korzyści ekologiczne i ekonomiczne. Dzięki zaawansowanym technologiom, takim jak rekuperacja, pompy ciepła, panele fotowoltaiczne oraz doskonałej izolacji, można znacząco obniżyć koszty ogrzewania i poprawić komfort życia. Inwestycja w dom pasywny to krok w stronę zrównoważonego rozwoju i oszczędności na lata.